Het lijkt zo simpel: een gieter pakken, watergeven en klaar. Toch is het verkeerd watergeven van planten één van de meest gemaakte fouten, die zorgt voor plantenstress of -sterfte. Of je nu kamerplanten verzorgt, tropische soorten zoals orchideeën hebt of stekjes laat wortelen, goed watergeven vraagt om kennis van substraat, wortels en het leefklimaat van de plant. In deze blog gaan we gedetailleerder kijken naar de juiste technieken, inclusief minder bekende tips zoals het herkennen van droge potgrond, het bevochtigen van luchtwortels en het belang van drainage.
Potgrond watergeven: waarom het misgaat bij veel planten
Potgrond is de basis van gezonde wortels van veel soorten, maar niet alle potgrondmixen houden water even lang vast. Veel plantenliefhebbers maken de fout door te veel of te vaak water te geven. Zeker bij dichte potgrond zonder luchtige structuur kunnen wortels hierdoor gaan rotten.
Gebruik een satéprikker van hout om te zien hoever de potgrond vochtig is. Bij planten die licht vochtig mogen staan, moet je ervoor zorgen dat de potgrond nooit volledig droog is. Andere planten staan graag kort tussendoor helemaal droog bij de wortels. Met de satéprikker kun je dit makkelijk meten. Als het water nog volledig door de potgrond loopt, wanneer de plant te droog heeft gestaan, kun je het beste nog een of twee keer gieten tot de potgrond het water vasthoudt. Gebruik daarnaast bij voorkeur regenwater of gedemineraliseerd water om ophoping van mineralen te voorkomen.
Hoe geef je luchtwortels water?
Bij sommige planten, zoals orchideeën, Monstera's en Philodendrons zie je luchtwortels boven de potgrond uitsteken. Deze wortels halen vocht uit de lucht of uit oppervlakkige neerslag (bijvoorbeeld nevel). Ze zijn essentieel voor de opname van voedingsstoffen, vooral bij epifytische planten die van nature op bomen groeien.
Besproei luchtwortels met een plantenspuit, vooral extra op warme dagen of in de winter bij droge lucht. Door een vochtige doek te gebruiken eens in de zoveel tijd, kun je de wortels schoon en lichtvochtig maken. Bij orchideeën zoals de Phalaenopsis kun je luchtwortels gerust een paar keer per week licht benevelen.
Wanneer is het slim om planten onder water te dompelen?
Sommige planten kunnen profiteren van een dompelbadje, zoals kleine tropische kamerplanten en veel soorten orchideeën. Zet de pot tijdelijk in een bak met water en laat hem het vocht van onderaf opnemen. Dit voorkomt dat de bovenlaag te nat wordt, terwijl de wortels goed gehydrateerd worden.
Laat de plant nooit meer dan 10-15 minuten aan een stuk in het water staan. Giet na het dompelen het overtollige water goed af, zodat de wortels niet verdrinken.
Watergeven op basis van seizoen
In de lente en zomer groeien planten actiever en hebben ze meer dorst. In de herfst en in de winter is het groeiproces trager en is te veel water juist gevaarlijk. Pas je watergift aan op het seizoen en op de plek waar je plant staat (licht, temperatuur, luchtvochtigheid).
Gebruik bij voorkeur een weerstation die metingen aangeeft als temperatuur en luchtvochtigheid als je twijfelt. Zo geef je nooit te vroeg of te laat water.
Watergeven kort samengevat
Controleer altijd eerst de potgrond of het substraat voordat je water geeft. Besproei of vernevel de luchtwortels als eerste licht. Vooral bij kamerplanten. Dompelen werkt goed voor gevoelige planten zoals orchideeën op een blokje of in orchideeënmix. Pas als laatste je watergift aan op het seizoen, de standplaats en de soort plant.
Met deze tips geef je je planten niet alleen water, maar ook precies wat ze daadwerkelijk nodig hebben om te groeien en bloeien. Vergeet niet dat planten liever te droog dan te nat staan. En met een beetje aandacht en experimenteren, leer je vanzelf jouw planten door en door kennen.
